انواع بست و کاربرد آن در پایپینگ

معرفی انواع بست تاسیساتی

در بخش های تاسیسات و صنایعی که خطوط لوله ای جهت دوام در مقابل تنش ها و لرزش های پایپینگ نیاز به استفاده از قطعاتی نیم دایره‌ای شکلی است که به آنها بست میگویند. درحقیقت بست ها یکی از قطعات اصلی در اتصالات صنعتی و خطوط لوله ای به شمار می‌آیند و عموما با متریال هایی چون فلز یا پلاستیک ساخته میشوند.

بست ها دارای انواع گوناگونی هستند

۱. بست معمولی

بست هایی که پایه ندارند به مدل معمولی معروفند که به آنها بدون پایه هم گفته میشود. این بست ها فقط با ۲ عدد پیچ، لوله را محکم میکنند. بست های معمولی کاربرد فراوانی دارند. خصوصا برای ساپورت کردن لوله های مسی، پلی اتیلن، گازی و… در تاسیسات مناسب هستند.

از مزیت این بست ها میتوان به شکل دایره ای آنها اشاره کرد که میتوان آنها را به سقف یا دیوار وصل نمود. بست های فلزی قاعدتا نسبت به بست های پلاستیکی مقاومت بالاتری داشته و وزن بالاتری را تحمل میکنند.

تحمل دمای بست های بدون پایه از ۳۰- درجه تا ۱۵۰+ درجه سانتی گراد است و مناسب لوله هایی با سایز های ۱۶ الی ۳۱۵ میلی متر تولید میشوند. بست های با آلیاژ استنلس استیل در گرید های ۳۰۴ و ۳۱۶ قابلیت تولید دارند.

۲. بست کرپی

کرپی یا یوبولت (U Bolt) از خم کردم یک میله فلزی به شکل U برای لوله هایی از سایز “۲/۱ تا “۳۶ ساخته می شود و یکی از پر مصرف ترین بست هایی است که میتوان از پوشش گالوانیزه (سرد و گرم) داکرومات با دو عدد مهره و واشر تولید نمود.

این بست، دوسر رزوه ای دارد که مهره ها روی آن محکم میشوند و مانع ایجاد لرزش و تنش در خط میشود. بست های یوبولت با ضخامت های مختلفی تولید میشوند که ضخامت آن به میزان فشار و سایز لوله ها بستگی داشته و از ۶ تا ۳۰ میل قابلیت تولید دارد.

۳. بست پایه دار

بست پایه دار برای لوله کشی فاضلاب و پوش فیت ها و سیستم های آتش نشانی استفاده میشود. بخصوص زمانیکه لوله با ایجاد فاصله از دیوار باید ثابت شود. این نوع از بست ها از سایز “۲/۱ تا “۸ قابلیت تامین دارند و اجزای تشکیل دهنده آنها شامل رویه و زیره و پایه بست میباشد.

بست پایه دار عموما با ورق هایی با ضخامت ۲ میل تولید میشود و پیچ و مهره های مناسب و مقاوم برای تولید این بست ها یک مرحله بسیار مهم محسوب میشود زیرا بهترین عملکرد را برای بهتر بسته شدن بست دارد.

۴. بست پایه بلند

بدنه این نوع از بست ها با متریال پلیمر و پایه ی آنها از جنس فلز است که عموما با پوشش گالوانیزه، داکرومات و .. با ضخامت ۲ میل تولید میشوند که این پوشش ها بست را در برابر حرارت از ۳۰– تا ۱۵۰+ و اسید بسیار مقاوم میکند و در بازار در دو رنگ سفید و مشکی و سایزهای “۲/۱ الی ۲

۵. بست پایه دار علمک گاز

این نوع بست ها را با آلیاژ آهن تولید میشوند و برای ثابت نگه داشتن لوله های پلیکا آهنی و پوش فیت ها مورد استفاده قرار میگیرد و از سایز های ۱۶ تا ۳۱۵ میلی متر قابلیت تامین دارد.

۶. بست اسپرینکلر(گلابی)

در تاسیسات آتش نشانی از این نوع بست استفاده میشود. این بست ها یک مهره دارند که در اثر لرزش ها و ارتعاشات لوله مانع شل شدن بست میشود. از مزیت های این بست میتوان به موارد زیر اشاره کرد: – نصب آسان – انعطاف زیاد – مقاومت بالا در برابر خوردگی – مقاومت حراراتی در برابر ۱۵۰ درجه – مقاومت در برابر لرزش های زیاد

۷. بست تک پیچ

این بست ها از ورق ST۳۷ با ضخامت ۲ میل با تحمل دمای ۳۰– الی ۱۵۰+ ساخته میشوند و مناسب استفاده برای لوله هایی از سایز “۲/۱ و “۴/۳ است.

۸. بست دو تیکه آویز

نام این بست ها اقتباس از دو میله آویزی است که به صورت آویزی هم مورد استفاده قرار میگیرد. میله ها از جنس ST۳۷ است و در هر دو سر میله ها رزوه کار شده است . بست آویز مناسب لوله از سایز “۲/۱ ۱ تا “۱۲ است.

۹. بست آویز رگلاژی

از این بست برای لوله های پلیمری و فلزی و در ارتفاع های خاص استفاده میشود و متریال آنها ST۳۷ است که با پوشش های داکرومات و کادمیوم گالوانیزه تولید میشوند. این بست ها ضخامت های بیشتری نسبت به بست های دوتکه آویز دارند و مناسب استفاده برای لوله های از سایز “۵ تا “۲۴ است.

۱۰. بست آویز رکابی

این بست از ورق های آهنی با ضخامت های ۳ الی ۲۰ میل بصورت عرضی و دوسر دنده ای تولید میگردند و مناسب استفاده برای لوله هایی از سایز “۱ الی “۳۶ است.

۱۱. بست T

این بست ها به بست های دنباله دار معروفند که به آنها دنباله جوشی هم میگویند. از بست T برای انواع لوله با متریال های مختلف مانند فولاد و پلیمر میتوان استفاده میگردد و از سایز ۱۶ تا ۳۱۵ میلیمتر نیز قابلیت تولید دارند.

۱۲. بست اسپیت

از این بست ها بیشتر در صنعت برق و برای نگهداری از لوله های برق استفاده میگردد. جنس این بست ها گالوانیزه است و برای نصب نیاز به جوشکاری ندارند که از مزیت های بست اسپیت محسوب میشود. این بست دارای انواع مختلفی مانند یک طرفه، دوطرفه، انعطاف پذیر و روکش دار هستند.

۱۳. بست ویکتالیک

از این بست ها بیشتر جهت اتصال لوله های گالوانیزه، مسی، آلومینیومی و …. استفاده میشود. یک لایه لاستیک EPDM جهت آببندی در این نوع بست استفاده میشود که آن را از سایر بست ها متمایز میکند. دو پیچ و مهره از جنس استنلس استیل نیز در اطراف آن تعبیه شده است که نحوه نصب را بسیار آسان میکند.

۱۴. بست فلزی عایق دار

این بست ها با وجود یک لایه عایق در برابر خوردگی و زنگ زدگی مقاومت بالایی دارند و از سایز ۱۲ الی ۴۸ جهت نگهداری لوله ها یا کابل ها تولید میشوند. پوشش بست فلزی از جنس گالوانیزه بوده و روکش عایق دار آنها پلاستیکی است.

۱۵. بست چنگالی

اسم این بست از شکل آن اقتباس شده است و جهت نگهداری کابل ها مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع از بست ها بصورت معمولی و عایق دار تولید میگردد و نصب آنها نیاز به جوشکاری ندارد.

به طور کلی ایمنی در تمام صــنایع و فعالیت ها از جمله موارد حیاتی میباشــد. بست‌ ها به عنوان یک وسیله که به منظور جلوگیری از هرگونه حرکت یا انبساط لوله و یا ثابت نگه داشتن آن استفاده میگردد، از جمله موارد مهم در ایمن نگه داشتن تجهیزات به شمار میرود.

وسیله ای کوچک و در عین حال ضروری که نبود آن ممکن است باعث بروز مشکلات و یا آسیب هایی به سیستم گردد. توجه به جزئیات کوچک ولیکن مهم از بروز اتفاقات بزرگ و جدی جلوگیری مینماید.